B vitamini grubu, suda çözünme özelliği bulunan vitaminlere genel olarak verilmekte olan addır. B vitaminleri, kendi içerisinde B9, B1 ve B12 gibi çeşitli gruplara ayrılmaktadır. Çeşitleri ele aldığımızda, tüm çeşitlerin vücudumuz üzerinde farklı faydalarının bulunduğunu söylemek mümkündür. Günlük hayatta tükettiğimiz birçok gıda B vitamini içeriğine sahiptir. Bu sebepler düzenli ve dengeli bir beslenme programına sahip olan kişiler, B vitamini eksikliği gibi durumlarla genellikle karşılaşmamaktadır. Fakat, bazı durumlarda kişilerin B vitamini ihtiyaçları artabilmekte ve bu sebepten dolayı B vitamini eksikliği durumları ile karşılaşılabilmektedir. B vitamini ihtiyacını arttırmakta olan durumlar genel olarak şu şekildedir; yaş, hamilelik, ilaç kullanımı, alkol tüketimi. B vitamini eksikliğine sahip olan kişiler genellikle zayıflık, yorgunluk, halsizlik ve unutkanlık gibi şikayetlerle doktora başvurmaktadır. Kişide, B vitamini eksikliğinin saptandığı takdirde doktor tarafından önerilecek beslenme programı ya da B vitamini komplekslerinin tüketimi ile gerekli B vitamini vücuda sağlanabilir.
B Vitamini Nedir?
B vitamini ne işe yarar sorusunun cevabı oldukça merak edilmekte olan bir konu olarak öne çıkıyor. B vitaminlerinin ana ve ortak görevleri, alınan besinlerin enerjiye çevrilme sürecinde aktif rol oynamaktır. Başka bir tanım ile, vücudumuzun enerji sürekliliğinin sağlanmasında görev almaktadır. Fakat B grubu vitaminleri yalnızca enerji üretiminde kullanılmıyor. Örneğin, B6 vitaminin enfeksiyonlarla mücadelede de kullanılmakta olduğunu görmekteyiz. Öte yandan B12 vitamini de karbonhidratları enerjiye çevirir ve vücutta aşırı yağ depolanmasının önüne geçer.
B Vitamini Türleri ve Faydaları
B1 Vitamini
B1 vitamini, bir diğer adıyla tiyamin, karbonhidratların enerji olarak kullanılmasına katkıda bulunmaktadır. Glikoz metabolizmasının işlemesi için oldukça kritiktir. Kalp, kas ve sinir fonksiyonlarının tam anlamı ile sağlanabilmesinde önemli bir rol üstlenir. B1 vitamini de diğer B grubu vitaminlerinde olduğu gibi suda çözünebilir bir yapıya sahiptir. Beyin, kas, sinir sistemi, mide, bağırsak ve kalpte gelişebilecek komplikasyonların önlenmesinde oldukça etkilidir. Ayrıca, iyonik çözeltilerin sinir ve kas hücrelerine iç ya da dış yönlü hareketlerde bulunmasını da engellemektedir.
B2 Vitamini
B2 vitamini yiyecekleri enerjiye çevirici etkilerinin yanı sıra aynı zamanda bir antioksidan görevi görür ve vücutta bulunan toksinlerin dışarıya atılmasına yardımcı olur. Riboflavin olarak da anılan B2 vitamini, suda çözünür ve kan dolaşımı yoluyla taşınır. Vücudun ihtiyacından fazlasını oluşturan kısmı ise idrar yolu ile vücuttan dışarıya atılmaktadır. İhtiyacın karşılanabilmesi adına her gün B2 vitamini tüketilmesi gerekmektedir. Çünkü B2 vitaminleri vücutta çok az depolanabilmektedir ve kısa sürede dışarı atılır.
B3 Vitamini
B3 vitamini ya da niyasin vücudun her bölümünün düzgün ve düzenli şekilde çalışmasını sağlamak için ihtiyaç duymakta olduğu vitamin grubudur. Özellikle de iyi kolesterol üzerinde oldukça olumlu etkilere sahip olması ile bilinmektedir. Bunun yanı sıra, damar sertleşmesi ve ateroskleroz riskini de ciddi anlamda azaltmakta olan bir etken olarak karşımıza çıkıyor. B3 vitamini ayrıca, kalp krizi geçirmiş kişileri, ikinci bir kalp krizi riskine karşı da koruma sağlamaktadır.
B5 Vitamini
B5 vitamini, karbonhidrat, protein ve yağların enerjiye dönüştürülmesinde kullanılmakta olan bir vitamin olarak karşımıza çıkıyor. Pantotenik asit olarak da geçmekte olan bu asit, metabolize işlemlerinde aktif rol oynamaktadır. Hormonların sentezinde kullanılmakta olan hücre içi enerjinin üretimini arttırmaktadır. Vücudumuzda enfeksiyonlara karşı savaş verme görevi bulunan antikorların üretimini de arttırmaktadır. Stres azaltıcı, böbreküstü bezlerinin fonksiyonlarının korunması ve düzenlenmesi, alyuvar üretimini arttırıcı etkilere sahip olması ile de bilinmekte olan bir vitamindir. Ayrıca kozmetikte de kullanılmakta olan bir vitamindir. Saç sağlığını korur, saçların hızlı ve sağlıklı şekilde uzamasına yardımcı olur ve cilt kırışıklıklarını önleyici etkilere sahiptir.
B6 ve B7 Vitaminleri
B6 ya da piridoksin, alyuvar hücrelerinin üretiminde, nörotransmit oluşturulmasında ve aminoasit metabolizmasında aktif görev yapmaktadır. Ayrıca bebeklerin beyin gelişimi üzerinde de çok büyük etkileri bulunmaktadır. Bu yüzden hamile kadınlar tarafından yeterli miktarlarda tüketilmesi oldukça önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Diğer yandan biotin olarak anılmakta olan B7 vitamini ise gen ekspresyonunu düzenleyici etkilere sahip olması ile biliniyor.
B9 Vitamini
Folat ve folik asit olmak üzere iki farklı gruba ayrılmakta olan vitaminlerdir. Folat, doğal gıdalarda yer almaktadır. Diğer yandan folik asit ise genellikle işlenmiş ya da güçlendirilmiş gıdaların içerisinde bulunmakta olan, sentetik bir form olarak değerlendirilebilir. Vücutta ki en kritik görevleri kırmızı kan hücrelerinin büyümesini teşvik edici özelliklere sahip olması olarak açıklanabilmektedir. Hamile kadınlar tarafından yeterli miktarda tüketilmesi kritik önem taşımaktadır. Aksi takdirde kusurlu doğum gibi istenmeyen problemlerin yaşanmasına sebebiyet verebilmektedir. Ayrıca sorunlu bir hamilelik dönemi geçiren kadınlar tarafından da tüketilmesi tavsiye edilmekte olan bir vitamin türüdür.
B12 Vitamini
Siyanokobalamin olarak da bilinmekte olan B12 vitamini, büyümeye yardımcı etkileri ile bilinmekte olan bir vitamindir. Kırmızı kan hücrelerinin oluşturulmasına katkıda bulunmasının yanı sıra sinir sisteminin düzenlenmesinde de aktif bir rol oynamaktadır. Kalp ve damar hastalıkları üzerinde de olumlu etkileri olduğu bilinen B12, kişilerin bu rahatsızlıklara yakalanma ihtimallerini ciddi anlamda düşürmektedir. Kilo kontrolünü sağlar ve hücrelerin erken yaşlanmasının da önüne geçer. Kansere sebebiyet verebilecek olan hücre mutasyonlarının gerçekleşmesini engelleyici ve sinir hücrelerini onarıcı etkileri bulunmaktadır. Cilt ve saç sağlığının korunması içinde yeterli B12 vitamini alınması oldukça önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. B12 vitaminin uzun süre eksik alınması gibi durumlarda kişilerde, Alzheimer ya da anemi gibi oldukça ciddi komplikasyonların gelişme ihtimali artmaktadır.
B Vitamini Eksikliği Belirtileri
B vitamini eksikliği birçok belirti ile birlikte gerçekleşmektedir. B vitamini eksikliği sorunu yaşayan insanlar genel olarak şu semptomları göstermektedir;
- Ağız çevresinde çatlak ve yaralar
- Dudak ve deride pullanma, döküntü
- Dilde şişkinlik hissi
- Zayıflık, yorgunluk ve halsizlik
- Mide ve karın krampları
- İshal ve kabız gibi çeşitli bağırsak sorunları
- El ve ayaklarda uyuşukluk, karıncalanma hissiyat
Fakat unutmadan belirtmek gerekiyor ki bu belirtilerin bir ya da daha fazlasını taşıyor olmanız, B vitamini eksikliği yaşadığınız anlamına gelmeyebilir. En doğru tespitin yapılabilmesi adına uzman bir doktora başvurmanız gerekmektedir.
B Vitamini Eksikliğinin Sebep Olduğu Hastalıklar
B vitamini eksikliği sorununu yaşayan insanlarda, bu durum bazı rahatsızlıkların gelişmesine sebebiyet verebilmektedir. B vitamini eksikliği dolayısıyla gelişebilecek rahatsızlıklar şu şekildedir;
- Periferik Nöropati
- Mide krampları gibi çeşitli sindirim rahatsızlıkları
- Anemi
- Duygu durumlarında ani ve sebepsiz değişimler
- Depresyon
- Endişe hali ve panik atak
- Zihinsel Karışıklık
- Dermatit
B Vitamini Testi Nasıl Yapılır?
B vitamini testi farklı yöntemlerle yapılmaktadır. B12 vitamini testi için kan tahlili vermeniz gerekirken, genel olarak B vitamini testi yaptırmak için idrar testi vermeniz gerekmektedir. Bu konuda dikkat edilmesi gereken şeylerden birisi de ilaç kullanımı olacaktır. Bazı ilaçlar B vitamini testinin sonuçlarına doğrudan etki edebilmektedir. Bu sebeplerden dolayı özellikle de kan testi yaptırmadan önce doktorunuza kullandığınız ilaçlarla ilgili mutlaka bilgi vermeniz tavsiye edilmektedir. Genel olarak B12 vitamini testi için belirlenen normal seviyeler 200 – 900 nanogram aralığındadır. Eğer değerler 200’den düşükse B12 eksikliği yaşadığınız sonucuna ulaşılabilir.
Bir yanıt yazın